کاربرد اسید فسفریک خوراکی در صنایع غذایی

اسید فسفریک خوراکی، رایج ترین ماده شیمیایی افزودنی به انواع مواد غذایی است که می توان مقادیر متفاوتی از آن را در انواع محصولات غذایی که در سبد غذایی روزانه مردم وجود دارد یافت. این ترکیب شیمیایی، یک اسید معدنی است که در گرید خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد. اینکه در هر ماده غذایی به چه میزان از اسید فسفریک خوراکی نیاز می باشد، به استانداردهای همان حوزه بستگی دارد؛ به عنوان مثال، افزودن فسفریک اسید در نوشابه ها با استفاده از این ماده در پودرهای خوراکی، متفاوت می باشد.

لازم به ذکر است که مصرف اسید فسفریک خوراکی بیش از حد مجاز موجب کاهش تراکم مواد معدنی استخوان ها می شود؛ شاید به همین دلیل است که متخصصان تغذیه هشدار می دهند در مصرف نوشابه های گازدار و انواع کیک و کلوچه دقت داشته باشید.

اسید فسفریک، ماده ای بی رنگ و بی بو است که از گرید صنعتی آن در تولید انواع محصولات شوینده و بهداشتی و از گرید صنعتی آن در صنایع غذایی و نوشیدنی ها استفاده می شود. هدف اصلی افزودن این اسید معدنی به مواد غذایی، ایجاد طعم بهتر در آن ها می باشد. با این وصف، به برترین کاربردهای این اسید در حوزه محصولات غذایی می پردازیم.

یکی از بزرگ ترین موارد مصرف اسید فسفریک خوراکی، تولید نوشیدنی های بدون الکل است. نقش اصلی این اسید معدنی در نوشیدنی ها، حفظ خواص و کمک به طعم بهتر آن ها می باشد. طعم خنک و مطلوب نوشیدنی ها به واسطه حضور مقادیر معینی از فسفریک اسید خوراکی در این محصولات می باشد. البته جالب است بدانید نوشابه هایی که از نظر ظاهر، شفاف تر هستند، به جای اسید فسفریک خوراکی از اسید سیتریک در تهیه آن ها استفاده شده است. طعم کولا در نوشابه ها به واسطه این دو اسید خوراکی ایجاد می شود.

علاوه بر نوشیدنی های کولا، از اسید فسفریک خوراکی در بسیاری از انواع دیگر نوشیدنی ها مانند نوشیدنی های ورزشی، چای بسته بندی و نوشیدنی های با طعم میوه استفاده می گردد. بر طبق مطالعه تحقیقاتی که در سال 2006 در ژورنال آمریکایی تخصصی دانش تغذیه به چاپ رسید، اسید فسفریک می تواند اثرات منفی بر روی تراکم استخوان داشته باشد و در نتیجه سلامت بدن را تهدید کنید. این مسأله به ویژه در مورد زنان، شایع تر است.

نمک های فسفریک اسید خوراکی، مواد شیمیایی هستند که در بسیاری از محصولات لبنی مورد استفاده قرار می گیرند؛ هدف از افزودن این اسید به لبنیات، افزایش ماندگاری، اصلاح بافت غذا، بهبود کیفیت و همچنین تنظیم PH محیط می باشد. این کاربرد را با ذکر یک مثال توضیح می دهیم.

افزودن فسفات ها (که نوعی از مشتقات فسفریک اسید هستند) به پنیر، موجب ایجاد بافتی یکنواخت و نرم و افزایش پایداری آن می شود. این ترکیبات شیمیایی را می توان در شیر، خامه، پنیر خامه ای، کرم قهوه و ... جستجو کرد. به عبارت ساده تر، بافت بسیار نرم و سطح صافی را که در انواع پنیر و خامه مشاهده می کنید، ناشی از افزودن اسید فسفریک خوراکی به این محصولات می باشد.

نمک های فسفریک اسید، ترکیبی از جوش شیرین هستند که برای تولید انواع پودر کیک، پودر آشپزی و تولید خمیرهای آماده استفاده می شوند. محصولات غذایی طبخ شده که از مخمرها در تهیه خمیر آن ها استفاده نشده است، احتمالاً دارای مقادیر میعنی از فسفریک اسید خوراکی هستند. پودرهای مخصوص آشپزی در بسته بندی های مخصوص و در وزن ها متفاوت به فروش می رسند.

محصولات غذایی فرآوری شده، دسته دیگری از مواد غذایی هستند که اسید فسفریک خوراکی به آن ها اضافه می شود. صبحانه های آماده بسته بندی شده، نوشیدنی ها، آب های طعم دار، بطری های قهوه و گوشت فرآوری شده، مهم ترین محصولات غذایی تولید شده با استفاده از فسفریک اسید هستند.

گوشت های تازه و گوشت مرغ با محلول های معینی از نمک های فسفریک اسید فرآوری می شوند تا علاوه بر اینکه میزان رطوبت موجود در بافت گوشت افزایش یابد، طعم و خواص اصلی آن نیز حفظ شود. معمولاً جزئیات مواد افزودنی به این فرآورده ها بر روی بسته بندی های آن ها درج می شد. نمک های دی کلسیم فسفات، هگزا متا فسفات، سدیم فسفات و تری کلسیم فسفات، نمونه ای از این نمک ها می باشند.